Definiując pojęcie Facility Management wymieniliśmy główne obszary działalności, w których możemy spotkać tę usługę. Pora teraz zagłębić się w tej dziedzinie i spróbować określić zakres usług Facility Management. W specjalistycznych publikacjach, albo na stronach internetowych firm działających w tej branży można spotkać bardzo wiele różnych opisów zakresu usług FM. Jedni dzielą te usługi na Techniczny i Infrastrukturalny FM. Inni mówią o Property Management i Facility Management. Spotykamy sie z pojęciami Support Services czy Property Services. W zależności od profilu firmy wykonawczej akcenty rozłożone są na tej czy innej grupie usług.
Wydaje się, że podobnie jak przy definicji Facility Management, tak i tutaj, norma PN-EN 15221 może być bardzo pomocna. Korzystając z tych wszystkich informacji oraz opierając się na naszych doświadczeniach możemy rozwinąć ten temat.
Zacznijmy od podziału tych usług na dwie kategorie. Pierwsza z nich dotyczy usług skierowanych na obiekt budowlany. Możemy mówić o zagospodarowaniu powierzchni, o infrastrukturze, o aspekcie „technicznym" FM, ... Mówimy tu o kategorii, która odpowiada na pytanie: Gdzie i jak? Druga kategoria usług jest skierowana na ludzi i na organizacje. Możemy mówić o lokatorach, o użytkownikach, o najemcach, ... Czyli odpowiadać na pytanie: Kto i jak? W każdej z tych kategorii można odnaleźć specyficzne grupy usług.
W tej pierwszej, dotyczącej infrastruktury, umieścimy grupy usług „technicznych". Nieraz można spotkać się z nazwą „hard services". Podział tych usług mógłby wyglądać tak jak poniżej:
- Zagospodarowanie powierzchni
- Początkowy odbiór obiektu
- Wymiany i modernizacje struktury zewnętrznej i wewnętrznej oraz instalacji i urządzeń
- Przeglądy okresowe
- Administracja nieruchomości
- Utrzymanie i eksploatacja – dotyczy struktury, wyposażenia technicznego oraz bieżących napraw (i tutaj cała lista instalacji i urządzeń)
- Instalacje elektryczne
- Instalacje hydrauliczne
- HVAC – ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja
- ...
- W tej grupie znajdą się również instalacje BMS wraz z oprogramowaniem czy też samo oprogramowanie wspomagające utrzymanie – CAMM.
- Tereny zewnętrzne
- Drogi dojazdowe
- Tereny zielone
- Parkingi zewnętrzne
- Oświetlenie zewnętrzne
- Sprzątanie
- Bieżące
- Gruntowne
- Specjalistyczne – np. zwalczanie szkodników (tzw. Usługi 3D)
- Utrzymanie terenów zewnętrznych
- Miejsce pracy
- Specyficzne wykończenia i adaptacje
- Meble
- Dekoracje (rośliny, obrazy, ...)
- Zarządzanie powierzchniami
- Media
- Zarzadzanie energią i mediami – dotyczy to energii elektrycznej (sieciowej i własnej, odnawialnej i nieodnawialnej), gazu (odnawialnego i nieodnawialnego), paliw płynnych i stałych, ogrzewania i chłodzenie sieciowego, wody i odpadów
- Usługi wynikające ze specyfiki działalności podstawowej
- Utrzymanie i eksploatacja specyficznych instalacji i urządzeń
- Specjalistyczne usługi sprzątania
- ...
W drugiej kategorii, dotyczącej ludzi i organizacji, nazywanej nieraz „soft services", możemy odnaleźć następujące grupy usług:
- Zdrowie, Bezpieczeństwo, Ochrona, Środowisko
- Bezpieczeństwo i Higiena PPracy
- Ochrona (obiektu, personelu)
- Ochrona środowiska
- Hotelarstwo
- Usługi kateringowe (stołówki pracownicze, obsługa imprez, dystrybutory napojów i słodyczy)
- Recepcja
- Obsługa sal konferencyjnych i imprez
- Ubrania robocze
- Sygnalizacja i oznakowanie
- Informatyka i Komunikacja
- Łączność i telekomunikacja (m.in. standard telefoniczny)
- Usługi informatyczne
- Logistyka
- Artykuły biurowe i papiernicze,
- Zarzadzanie dokumentami (reprografia, biblioteki i archiwa)
- Poczta (wewnętrzna i zewnętrzna), kurierzy
- Przeprowadzki
- Podróże służbowe
- Flota samochodów
- Wsparcie dla działalności podstawowej
- Finanse i Księgowość
- Kadry i Płace (wypłaty, rekrutacje, szkolenia, ...)
- Marketing i Komunikacja
- Dział prawny
- Zamówienia, zaopatrzenie
- Sekretariat i tłumaczenia
- Usługi wynikające ze specyfiki organizacji
- Radio i telewizja wewnętrzna
Nie jest to na pewno kompletna lista usług zawartych w pełnym obszarze Facility Management. Zgodnie z definicją z poprzedniego artykułu powinniśmy odnaleźć tutaj wszystkie działania mające na celu wspomaganie i poprawę efektywności podstawowej działalności. Działania te mogą być wykonywane albo przez służby wewnętrzne danej organizacji, albo też zlecane specjalistycznym firmom (outsourcing). W praktyce rzadko spotykamy się z powierzeniem zewnętrznym firmom pełnego zakresu FM. Zwykle jest to tylko cześć tego obszaru, pozostała część zostaje w gestii wewnętrznych służb. Trzeba również powiedzieć, ze na polskim rynku trudno jest znaleźć tak uniwersalnego wykonawcę usług FM, który podjąłby się samodzielnie realizacji pełnej gamy usług.
O firmach zajmujących się obszarem FM na polskim rynku będzie można przeczytać w kolejnym artykule z tej kategorii. Jakie jest pochodzenie tych firm, jakie są ich specjalności wewnątrz FM, ...?
